Cukrzyca jest jedną z najczęściej występujących chorób przewlekłych, stanowi problem zdrowotny i ekonomiczny wielu krajów. To pierwsza niezakaźna choroba, która została uznana przez ONZ za epidemię XXI wieku. Eksperci Instytutu Żywności i Żywienia są zgodni: walka z cukrzycą to walka z otyłością – i to od najmłodszych lat.
Od niemal 30 lat, co roku 14 listopada, w rocznicę urodzin odkrywcy insuliny Frederica Bantinga, obchodzony jest Światowy Dzień Cukrzycy. Jest to okazja do podniesienie świadomości ludzi na całym świecie na temat tego, czym jest cukrzyca, jak zapobiegać rozwojowi cukrzycy typu 2 oraz jak dbać o jakość życia będąc chorym.
Eksperci Instytutu Żywności i Żywienia podkreślają: cukrzycy łatwiej przeciwdziałać, niż ją leczyć. Niezwykle ważna jest odpowiednia dieta, bazująca na niskiej zawartości cukrów i tłuszczu. Powinna ona obfitować w produkty nieprzetworzone, wysoką zawartość warzyw oraz owoców (z przewagą warzyw), unikania soli, słodzonych napojów gazowanych czy używek. Podkreśla się również istotę zwiększenia aktywności fizycznej.
STATYSTYKI
Statystyki mocno biją na alarm, W 2013 r. 8,3% populacji osób pełnoletnich chorowało na cukrzycę (372,2 mln). Rok później liczba ta zwiększyła się do 8,5%, co odpowiadało 381,2 mln. Prognoza na rok 2035 to jeszcze większy wzrost zachorowań na cukrzycę ? 8,8%, czyli aż 591,9 mln osób będzie dotkniętych cukrzycą.
Prognozy są również pesymistyczne dla naszego kraju, szacuje się że do 2030 roku ponad 10% populacji polskiej będzie chorować na cukrzycę. Należy pamiętać, że wraz ze wzrostem zachorowań na cukrzycę rośnie liczba powikłań, które istotnie wpływają na jakość życia.
Jeśli pod lupę weźmiemy podział administracyjny Polski, to procentowo najczęściej na cukrzycę chorowali mieszkańcy woj. śląskiego (6,5%), łódzkiego (6,4%), opolskiego (6,2%) oraz dolnośląskiego (6,0%). Najniższą częstość występowania cukrzycy odnotowano w województwach: podkarpackim (4,6%) oraz podlaskim (4,8%).
ZALECENIA ŻYWIENIOWE
Dieta jest bardzo istotnym elementem terapii cukrzycy. Warunkuje ona utrzymanie właściwego stężenia glukozy i tłuszczów (lipidów) we krwi oraz optymalne wartości ciśnienia tętniczego. Dobrze dobrana dietoterapia zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy, jak również redukuje ryzyko chorób naczyniowych. Właściwy model żywienia odgrywa także ważną rolę w prewencji i leczeniu przewlekłych powikłań cukrzycy. Niezwykle ważne jest, aby codzienny jadłospis uwzględniał indywidualne preferencje żywieniowe. Dieta w cukrzycy powinna bazować na zaleceniach Instytuty Żywności i Żywienia oraz piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. Przy uwzględnieniu urozmaicenia komponowanych posiłków, odpowiedniej podaży energetycznej, niskiego indeksu glikemicznego oraz chorób współistniejących. Należy podkreślić, że ?dieta? nie oznacza czasowej zmiany jadłospisu ? jest na całe życie, co idzie za trwałą zmianą nawyków żywieniowych.
Światowy dzień cukrzycy to największa światowa kampania poświęcona szerzeniu świadomości o cukrzycy. Z okazji tego Święta należy przypomnieć jak ważna jest edukacja żywieniowa. Jest to podstawowa metoda nie tylko profilaktyki, ale również leczenia cukrzycy. Przy aktualnych metodach leczenia, nowoczesnych technologiach i nowych narzędziach do prowadzenia samokontroli można żyć z cukrzycą tak samo jak przed chorobą. Bez konieczności rezygnacji ze swoich dotychczasowych pasji, hobby i marzeń.
Opracowała: Maria Greń – Dietetyk Szpitalny SPZOZ w Świdnicy