Szanowni Państwo,
Mocz jest wydaliną, której skład zależy od czynności nerek, metabolicznych przemian wewnątrzustrojowych oraz diety i ilości przyjmowanych płynów. Z próbek jednorazowych za najbardziej wiarygodną uznawana jest próbka z pierwszego porannego moczu. Poniżej przedstawiamy instrukcję pozyskiwania moczu do badań laboratoryjnych.
Pobranie moczu na badanie ogólne:
1. Do badania należy pobrać pierwszy mocz poranny. Mocz na badanie ogólne pobrać do pojemnika jednorazowego użytku (zakupionego w aptece). Mocz dostarczany w innych pojemnikach, np. butelki, słoiki nie jest przyjmowany do badań.
2. Przed pobraniem moczu należy dokładnie umyć ręce wodą i mydłem i wytrzeć je w czysty ręcznik
3. Przed oddaniem moczu należy dokładnie umyć wodą i mydłem okolice ujścia cewki moczowej:
4. Oddać mocz. Uwaga: pierwszą niewielką porcję należy oddać do toalety, w celu wypłukania cewki moczowej z bakterii i nabłonków. Kilkadziesiąt mililitrów moczu (50-100 ml) przeznaczonego na badanie ogólne należy oddać do jednorazowego pojemnika. Końcową porcję moczu należy oddać do muszli klozetowej.
5. Nie dotykać wewnętrznej strony pojemnika na mocz.
Pojemnik należy podpisać imieniem i nazwiskiem. Pobrana próbka moczu powinna zostać dostarczona do pracowni wykonującej badanie w jak najkrótszym czasie od pobrania. W sytuacji, kiedy mocz musi być przechowywany, powinien być trzymany w temperaturze ok. +4°C, gdyż w taka temperatura chroni przed nadmiernym namnażaniem się bakterii, które mogą znajdować się w moczu. Mocz przetrzymywany w temperaturze pokojowej już po kilku godzinach nie nadaje się do oceny.
Pobieranie próbki moczu u dzieci
• Małe dzieci sprawiają trudności przy uzyskiwaniu próbek moczu, ponieważ nie mogą świadomie kontrolować wydalania moczu.
• Osoba pobierająca: umyć dokładnie ręce wodą z mydłem i osuszyć jednorazowym ręcznikiem.
• Należy rozchylić nóżki dziecka, dokładnie umyć okolice cewki moczowej, sromu, odbytu (zawsze do tyłu), także fałdy skórne, wykorzystując tampony czterokrotnie zmieniane.
• Postarać się, aby dziecko oddało mocz bezpośrednio do jałowego pojemnika. Unikać stosowania woreczków do moczu.
• By przyspieszyć proces oddawania moczu, można:
1) odkręcić wodę cienkim strumieniem by sobie spływała z kranu (szum wody działa pobudzająco na oddawanie moczu);
2) masować mięśnie grzbietu dziecka wzdłuż kręgosłupa od góry ku dołowi;
3) położyć lekko – zimny kompres na brzuszek nad pęcherzem moczowym lub delikatnie uciskać brzuszek dziecka zimną ręką;
4) pobierać mocz po karmieniu lub podaniu płynów – oczekiwanie na mikcję jest najkrótsze po porannym posiłku
• Nie wolno dotykać brzegów pojemnika
• Pobrany mocz jak najszybciej dostarczyć do laboratorium.
Wykonanie dobowej zbiorki moczu – DZM
Podczas zbiorki mocz przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu.
1. Przygotować czyste naczynie o objętości 2-3 litrów
2. Zbiórkę moczu rozpoczynamy rano w dniu poprzedzającym badanie. Mocz ranny, po nocy oddać do toalety.
3. Od tej pory każdą porcję moczu zbierać do przygotowanego naczynia, łącznie z poranną porcją moczu dnia następnego.
4. Zebrany mocz dokładnie wymieszać.
5. Zmierzyć objętość i dostarczyć ok. 100- 200 ml moczu do laboratorium.
6. Naczynie opisać: imię, nazwisko, objętość całej zbiorki moczu, czas rozpoczęcia i zakończenia zbiorki.
Uwaga : Laboratorium nie wykonuje badań z DZM, które wymagają użycia stabilizatora.
opracowała: mgr Grażyna Muzyk