Międzynarodowe święto obchodzone corocznie 12 listopada, ustanowione przez Światową Koalicję przeciwko Zapaleniu Płuc u Dzieci, wspierane technicznie przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), UNICEF oraz Centrum Zwalczania i Zapobiegania Chorobom.
Zapalenie płuc jest chorobą dolnej części układu oddechowego, najczęściej wywoływaną przez bakterie, ale też wirusy. Bywa groźne, szczególnie dla małych dzieci, poniżej drugiego roku życia i osób starszych. W obu przypadkach najczęściej niezbędna jest pilna konsultacja lekarska. Do XX wieku zapalenie płuc było chorobą prowadzącą najczęściej do śmierci chorych. Odkrycie przez Ludwika Pasteura bakterii powodujących zapalenie płuc, a następnie antybiotyków przez Aleksandra Fleminga, spowodowało przełom w leczeniu choroby.
Czym jest zapalenie płuc i jak je leczyć?
Zapalenie płuc to stan zapalny miąższu płucnego (pęcherzyków płucnych lub tkanki śródmiąższowej), powodujący charakterystyczny wysięk. Jego konsekwencją jest zmniejszenie powierzchni płuc, pojawienie się duszności w klatce piersiowej, przyspieszony oddech lub sinica, której objawem może być sinawe zabarwienie skóry, paznokci lub błon śluzowych.
Rodzaje zapalenia płuc: bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze, grzybicze, alergiczne, chemiczne, w tym zachłystowe, idiopatyczne (samoistne).
Zapalenie płuc jest często poprzedzone zapaleniem oskrzeli. Na chorobę tę szczególnie narażone są osoby osłabione, po operacjach, których organizm jest wyniszczony. Odoskrzelowe zapalenie płuc może być spowodowane długotrwałym ich przekrwieniem ze względu na osłabienie układu krążenia. Szczególnie groźne może być ono dla chorych nieprzytomnych, do których dróg oddechowych i płuc dostaną się ciała obce. Wśród innych przyczyn zapalenia płuc wymienia się również wdychanie pyłów lub innych substancji trujących (chlor, fosgen, iperyt) oraz dymu papierosowego, a przyczyną bakteryjnego, najczęściej występującego zapalenia płuc, jest zakażenie bakteriami.
Do najczęściej występujących objawów zapalenia płuc należą:
- podwyższona temperatura,
- dreszcze,
- potliwość,
- uczucie ogólnego rozbicia i osłabienia organizmu,
- kaszel, w trakcie którego wykrztuszana jest ropna wydzielina o barwie żółtej, szarej lub zielonej,
- ból pojawiający się w klatce piersiowej, na ogół zlokalizowany w bocznych jej częściach, który nasila się w trakcie głębokiego wdechu i kaszlu.
Objawy zapalenia płuc, które powinny być pilnie skonsultowane z lekarzem:
- trudności w oddychaniu i duszności,
- odczuwanie nagłego i silnego bólu w klatce piersiowej,
- utrzymywanie się gorączki powyżej 39 °C dłużej niż trzy dni,
- uporczywy kaszel, w trakcie którego chory odkrztusza ropną wydzielinę.
Przy wirusowym zapaleniu płuc do powyższych objawów mogą również dołączyć: ból gardła, chrypka, katar, bóle mięśniowe.
W trakcie stawiania diagnozy zapalenia płuc lekarz przede wszystkim przeprowadza dokładny wywiad i wykonuje badanie fizykalne, pozwalające na usłyszenie trzeszczenia i rzężenia w płucach. Wykonywane jest również zdjęcie RTG klatki piersiowej pacjenta, na którym widoczne jest zaciemnienie miąższu płuc. Zdjęcie RTG wykonywane jest także jako badanie kontrolne po wyleczeniu zapalenia płuc. Dodatkowa diagnostyka pozwalająca na rozpoznanie zapalenia płuc obejmuje czasem również badanie krwi: morfologii oraz wskaźników ostrej fazy ? CRP, OB, PCT. U chorych na ciężkie lub szpitalne zapalenie płuc wykonywana jest bronchoskopia.
W przypadku leczenia bakteryjnego zapalenia płuc, podstawą są antybiotyki. W trakcie antybiotykoterapii nie należy zapominać o stosowaniu leków osłonowych oraz spożywaniu dużej ilości produktów bogatych w żywe kultury bakterii, jak kefiry czy jogurty. Ponadto stosuje się leczenie zapalenia płuc objawowo, wspomagające proces dochodzenia do zdrowia, w trakcie którego podaje się leki przeciwgorączkowe, leki przeciwkaszlowe, powstrzymujące odruch kaszlowy w pierwszej fazie suchego, męczącego kaszlu oraz rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające jej odkrztuszanie w drugiej fazie kaszlu mokrego, tlenoterapię, dużą ilość płynów.
Jeżeli chory nie wymaga hospitalizacji, powinien w czasie leczenia zostać w domu i dużo wypoczywać w często wietrzonych pomieszczeniach. Warto jednak nie leżeć wyłącznie w łóżku, co pogarsza wentylację płuc. W przypadku braku gorączki wskazane jest wychodzenie na krótkie spacery, przyczyniające się do lepszej wentylacji. Na czas leczenia zalecane jest zaprzestanie palenia papierosów, a w celu zapobiegania chorobie ? całkowita rezygnacja z nałogu.
Zapalenie płuc wywołane bakteriami i wirusami jest chorobą zakaźną. Zarażeniu nią sprzyja obniżenie odporności, krótkotrwałe ? wywołane np. przeziębieniem, lub długotrwałe ? u pacjentów chorych na cukrzycę, AIDS, zaburzenie neurologiczne czy w trakcie leczenia chorób nowotworowych.
W przypadku typowego zapalenia płuc leczonego antybiotykami, choroba ta trwa na ogół od 7 do 14 dni. Trudniejsze i dłuższe jest leczenie bakteryjnego lub atypowego zapalenia płuc, które może zająć nawet od 14 do 21 dni.
Prowadzenie zdrowego trybu życia i naturalne wzmacnianie odporności to najskuteczniejsze działania zapobiegające zapaleniu płuc. Chcąc uchronić się przed tą chorobą warto pamiętać o: dobrze zbilansowanej diecie bogatej w produkty będące naturalnymi antybiotykami, jak czosnek, pikantne przyprawy, kasza jaglana, warzywa i owoce; regularnej aktywności fizycznej co najmniej 5 razy w tygodniu po 30 minut; wysypianiu się co najmniej 7 godzin na dobę; dobieraniu ubrania odpowiednio do pogody i ochrony rąk oraz głowy przed przechłodzeniem, a nóg przed przemoczeniem; spacerach na świeżym powietrzu, unikaniu sytuacji stresowych, częstym wietrzeniu pomieszczeń, unikaniu przebywania w tłoku.
źródło: